SG niezapomniani

i

Autor: SE SG niezapomniani

Polscy sportowcy na igrzyskach zimowych. Wielu spotkał tragiczny los. Niezapomniani. WIDEO

2022-02-03 12:45

Reprezentowali Polskę w narciarstwie, łyżwiarstwie, skokach narciarskich, saneczkarstwie, czy też w hokeju na lodzie. Często ich kariery sportowe przerywały tragiczne wypadki. Potem musieli borykać się z biedą. Zobaczcie groby najwybitniejszych polskich sportowców dyscyplin zimowych, którzy walczyli na igrzyskach olimpijskich.

Polscy sportowcy na igrzyskach zimowych. Wielu spotkał tragiczny los. Niezapomniani

Stefania Biegun (1935-2016) - biegaczka narciarska, podczas Igrzysk Olimpijskich w Squaw Valley w 1960 roku zajęła 4 miejsce w sztafecie 3x5 km. Złota medalistka Uniwersjady z 1962 roku na 8 km. Po zakończeniu kariery trenowała m.in. siostry Władysławę i Józefę Majerczyk. Zmarła w Wetlinie, gdzie prowadziła warsztat rzemieślniczy i działalność handlową. W sztafecie startowała razem z żyjącą jeszcze Józefą Pęksa-Czerniawską i Heleną Gąsienicą Daniel-Lewandowską (1934-2013), olimpijką z Cortina d’Ampezzo 1956, pochowaną na Nowym Cmentarzu w Zakopanem. Gąsienica Daniel wcześniej startowała m.in. z Marią Gąsienicą Bukową-Kowalską (1936-2020), uczestniczką ZIO w Cortina d’Ampezzo w 1956, gdzie zajęły 5. miejsce w sztafecie 3 x 5 km. Maria Kowalska występowała razem z Józefą Czerniawską z domu Pęksa i Zofia Krzeptowska-Gąsienicą Bukową. Była żoną skoczka narciarskiego i kombinatora norweskiego, olimpijczyka Aleksandra Kowalskiego (1930-2009). Pochowani są na cmentarzu w Kościelisku. Syn Andrzej (ur. 1959) był skoczkiem narciarskim.

Rodzeństwem Heleny byli Andrzej Gąsienica Daniel (1932-1991) - skoczek narciarski, Maria Gąsienica Daniel-Szatkowska (1936-2016) - narciarka alpejska, Józef Gąsienica Daniel (1945-2008) - kombinator norweski oraz żyjący jeszcze Franciszek Gąsienica Daniel - narciarz i skoczek.

Roman Gąsienica-Sieczka (1934-2006) - skoczek narciarski, były rekordzista Wielkiej Krokwi, skrzypek. 24 października 1957 na skoczni w Harrachovie doznał wypadku na rozbiegu, upadając i zawisając na drucie, który rozerwał jego nogę. Doszło do martwicy i stopa została amputowana. Po półtora roku wyszedł z kliniki i zajął się stolarką.

Władysław Tajner (1935-2012) - skoczek narciarski i alpejczyk, stryj Apoloniusza Tajnera. Trzykrotny rekordzista Wielkiej Krokwi. Po zakończeniu kariery pracował w fabryce nart w Austrii, potem wyemigrował do USA. Jego brat Leopold (1921-1993), ojciec Apoloniusza, był narciarzem i skoczkiem narciarskim. Później był konstruktorem wielu skoczni narciarskich

Antoni Wieczorek (1924-1992) - skoczek narciarski, trener kadry narodowej. 15 marca 1948 roku w Planicy, jako pierwszy Polak w historii osiągnął granicę 100 metrów. Zginął w wypadku samochodowym w Złotych Morawcach na Słowacji, wracając z wakacji na południu Europy.

Józef Huczek (1935-1972) - skoczek narciarski, olimpijczyk z Cortinie d’Ampezzo (1956). Zmarł w Szczyrku

Antoni Łaciak (1939-1989) - skoczek narciarski, wicemistrz świata 1962 z Zakopanego z normalnej skoczni. Zmarł po operacji serca przeprowadzonej w szpitalu w Katowicach.

Stanisław Marusarz (1913-1993) - wicemistrz świata 1938 z Lahti (K-65). Był nie tylko skoczkiem narciarskim. Startował także w narciarstwie alpejskim i kombinacji norweskiej. Czterokrotny olimpijczyk i 7-krotny uczestnik MŚ, 21-krotny MP. W czasie II wojny światowej jako podporucznik AK był kurierem tatrzańskim. Schwytany i skazany na karę śmierci przez gestapo. Nie przyjął propozycji trenowania niemieckich skoczków. Zasłynął brawurową ucieczką z więzienia przy Montelupich w Krakowie. Pod fałszywym nazwiskiem Stanisław Przystalski trenował węgierskich skoczków. W czasie jednych z zawodów został rozpoznany przez swojego dawnego rywala, niemieckiego skoczka Josefa Weilera (1921-1997). Ten go jednak nie wydał. Przez młodszych kolegów nazywany "Dziadkiem". Swój ostatni skok w życiu oddał w Zakopanem w 1979, w wieku 66 lat, na potrzeby filmu Dziadek Janusza Zielonackiego (1944-2019). Najlepszy Sportowiec Polski w roku 1938 w Plebiscycie Przeglądu Sportowego. Zmarł na zawał serca 29 października 1993, wygłaszając przemówienie na pogrzebie Wacława Felczaka – swojego dowódcy z czasów okupacji – na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. Tam także został pochowany.

Jego siostrą była Helena Marusarzówna (1918-1941) - narciarka alpejska, kurierka tatrzańska, żołnierka ZWZ. Schwytana przez żandarmerię słowacką i przekazana gestapo. 12 września 1941 rozstrzelano ją w Pogórskiej Woli koło Tarnowa. Pochowana na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.

Bronisław Czech (1908-1944) - narciarz, trzykrotny olimpijczyk, taternik, wspinacz, ratownik górski, instruktor narciarski, pilot i instruktor szybowcowy. Występował zarówno w konkurencjach biegowych, zjazdowych, jak i kombinacji norweskiej i skokach narciarskich. Trzykrotny rekordzista Polski w długości skoku. W 1929 roku wygrał pokazowe zawody FIS w zjeździe na MŚ w Zakopanem, był także 4 w kombinacji norweskiej. Na Igrzyskach w Lake Placid (1932) 7 w kombinacji norweskiej, w GaPa w 1936 7 w sztafecie 4x10km. Aresztowany przez gestapo w 1940 roku i wywieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie zmarł. Wcześniej nie przyjął propozycji trenowania kadry niemieckich narciarzy. Informacja o jego śmierci została przekazana jego siostrze, Stanisławie Czech-Walczakowej, przez rzeźbiarza Xawerego Dunikowskiego. Symboliczny grób Czecha znajduje się na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.

Izydor Gąsienica-Łuszczek (1912-1992) - skoczek narciarski i kombinator norweski. W czasie II wojny światowej siedział w Auschwitz razem z Bronisławem Czechem, gdzie razem pracowali w obozowym muzeum ze względu na swoje zdolności plastyczne. Po wojnie posądzono go o współpracę z Józefem Kurasiem „Ogniem”. Zaprzestano go ścigać po dwukrotnej interwencji Józefa Cyrankiewicza, który również był więźniem w obozie w Oświęcimiu. Pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Wojciech Gąsienica-Marcinowski (1911-1932) - skoczek narciarski, brązowy medalista Mistrzostw Polski 1932, taternik. Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zginął wraz z Tadeuszem Bośniackim w urwisku Zmarzłej Przełęczy w Tatrach. Pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Zdzisław Hryniewiecki (1938-1981) - skoczek narciarski. Były rekordzista Polski w długości skoku, były rekordzista skoczni w Wiśle. Według Wojciecha Fortuny był najlepszym polskim skoczkiem w okresie między Stanisławem Marusarzem a Adamem Małyszem. Jego seniorska kariera trwała zaledwie 4 lata do fatalnego upadku na skoczni w Wiśle-Malince 28 stycznia 1960 roku, czyli na dwa dni przed wyjazdem na Igrzyska Olimpijskie w Squaw Valley. Hryniewiecki złamał trzon kręgu szyjnego i stłukł klatkę piersiową. W wyniku urazu nastąpił natychmiastowy niedowład górnych kończyn i całkowity bezwład tułowia wraz z kończynami dolnymi. Resztę życia spędził na wózku inwalidzkim. Helmut Recknagel, który zdobył złoty medal na igrzyskach, przysłał go potem Hryniewieckiemu. Skoczek otrzymał nawet mieszkanie, samochód i pomoc w rehabilitacji. Odwiedzali go nawet znani Polacy ze Zbigniewem Cybulskim na czele. Hryniewiecki wziął ślub ze swoją pielęgniarką, Wandą Góralską. Niestety nie mógł mieć dzieci. Para rozwiodła się, a były skoczek popadł w alkoholizm. Mieszkał w Bielsku-Białej. Ostatnie lata spędził obłożnie chory w łóżku. Miał m.in. odleżyny na brzuchu. Pochowany na cmentarzu w Bielsku-Białej. Jego ojciec Stanisław przeżył go o 4 dni.

Tadeusz Pawlusiak (1946-2011) - skoczek narciarski, prowadził nawet po pierwszej serii na MŚ w 1970. W drugiej jednak upadł i został sklasyfikowany na 34. miejscu. Podczas skoku na skoczni mamuciej w Ironwood w USA doznał bardzo groźnego wypadku, łamiąc sobie mostek. Zmarł w Wilkowicach.

Józef Przybyła (1945-2009) - skoczek narciarski, w 1968 roku na skoczni Velikanka w Planicy ustanowił rekord Polski – 143 m. Po zakończeniu kariery pomagał zięciowi w warsztacie stolarskim. Zmarł w Buczkowicach i tam także został pochowany.

Jan Haratyk (1913-190) - tuż przed wojną, w 1939 roku zdobył brązowy medal na mistrzostwach świata w Zakopanem w wojskowym biegu patrolowym (razem z Józefem Hamburgerem, Janem Czepczorem (1914-1990 - pochowany na cmentarzu w Jaworzynce) i Janem Wawrzaczem). W czasie II wojny światowej walczył m.in. we Francji.

Adam Krzysztofiak (1951-2008) - skoczek narciarski, brązowy medalista Mistrzostw Europy juniorów z 1969 roku. Był trenerem Roberta Matei. Pod koniec życia ciężko zachorował. Pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Jan Kawulok (1946-2021) - polski narciarz, kombinator norweski, skoczek narciarski, olimpijczyk związany z Wisłą. Trenowała Jana Szturca, późniejszego trenera Adama Małysza.

Stanisław Bobak (1956-2010) - skoczek narciarski, zdobywca trzeciego miejsca w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata sezonu 1979/1980. Wygrał jeden konkurs PŚ (Zakopane). Ponadto dwa razy zajął drugie miejsce i raz - trzecie. Rok po swoim największym sukcesie zakończył karierę z powodu złego stanu zdrowia. Na treningu wybił sobie czwarty i piąty kręg, dodatkowo cierpiał na ucisk lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Utrzymywał się z renty wynoszącej 500 zł. Zmarł po długiej chorobie i został pochowany na cmentarzu w Zębie.

Aleksander Kowalski (1902-1940) - hokeista, olimpijczyk St. Moritz 1928 i Lake Placid 1932, porucznik WP, ukończył SGH w 1928. Został zamordowany przez NKWD w Katyniu.

Franciszek Groń-Gąsienica (1931-2014) - polski narciarz, kombinator norweski, skoczek narciarski, olimpijczyk. Pierwszy polski medalista zimowych igrzysk olimpijskich. Zdobył brązowy medal w kombinacji norweskiej podczas igrzysk w Cortina d’Ampezzo w 1956 roku. Został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Mieczysław Ćwikła (1951-1991) - hokeista Stali Sanok i Cracovii, trener. Grał na pozycji obrońcy. Zmarł śmiercią tragiczną i został pochowany na cmentarzu Prądnik Czerwony (Batowicki) w Krakowie. Hokeistami zostali jego syn Marcin (ur. 1973) i wnuk Konrad (ur. 1995).

Janusz Hajnos (1968-2019) - hokeista, reprezentant Polski, grający na pozycji napastnika. Zawodnik takich klubów jak Podhale Nowy Targ, GKS Katowice, KTH Krynica. Olimpijczyk z Albertvielle 1992 i 3-krotny MŚ, gdzie zdobył w sumie 8 bramek. Pochowany na cmentarzu w Nowym Targu.

Jan Hampel (1933-1962) - hokeista, olimpijczyk z Oslo 1952. Grał na pozycji bramkarza. Występował w klubach z Katowic, m.in. Górniaka, z którym zdobył dwukrotnie tytuł mistrza Polski. Nie jest jasny rok jego śmierci. Według różnych źródeł miał umrzeć 3 grudnia 1962 roku. Tymczasem występują materiały, w których miał grać w reprezentacji Polski do 1965 roku.Część z nich dotyczy jednak Krystiana Hampela. Inna data śmierci to 1975 roku, kiedy to Hampel miał zatruć się gazem w swoim mieszkaniu.

Hilary Skarżyński (1925-1987) - hokeista (napastnik), trzykrotny olimpijczyk (10 goli). Bronił barw takich klubów jak Stal i Górnik Katowice. Zginął w wypadku samochodowym w Miami Beach.

Michał Antuszewicz (1909-1993) - hokeista, który był reprezentantem... Mandżurii, gdzie się urodził. Nosił tam przydomek Król Lodu. Do Polski przyjechał dopiero w 1948 roku. Wystąpił na IO w Oslo w 1952. Bronił barw Legii Warszawa. Został pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie.

Stefan Csorich (1921-2008) - hokeista, dwukrotny olimpijczyk. Zawodnik m.in. KTH Krynica. W czasie II wojny światowej służył w armii gen. Maczka. W MŚ w Pradze w 1947 zdobył tytuł króla strzelców. Na igrzyska do Cortina d’Ampezzo nie pojechał z powodów politycznych. Potem był trenerem. Jego wnuk Marian Csorich także jest hokeistą. Zmarł w Gdańsku i został pochowany na cmentarzu w Krynicy-Zdroju.

Henryk Handy (1940-2007) - hokeista Legii Warszawa i Górnik Murcki. Trenował m.in. Mariusza Czerkawskiego w GKS Tychy. Uczestnik MŚ 1963 i IO 1964.

Henryk Bromowicz (1924-1982), właśc. Brommer - trzykrotny olimpijczyk z 1948, 1952 i 1956, hokeista m.in. Legii Warszawa, potem trener. Zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku autobusowym.

Mieczysław Chmura (1934-1980) - hokeista Podhala Nowy Targ, trener Zagłębia Sosnowiec i Stali Sanok, uczestnik IO w 19589 i MŚ w 1959. Zmarł w wyniku zatoru i został pochowany na cmentarzu w Nowym Targu.

Rudolf Czech (1930-1975) - hokeista klubów Odra Opole oraz Legii Warszawa, dwukrotny olimpijczyk. W 1958 podczas zgrupowania Legii w Garmisch-Partenkirchen odłączył się od zespołu i pozostał na stałe w RFN. Zmarł w Krefeld.

Tadeusz Świcarz "Kostek" (1920-2002) - hokeista i piłkarz związany z Polonią i Legią Warszawa, uczestnik IO w Oslo. Brał udział w powstaniu warszawskim. Wystąpił w pięciu meczach reprezentacji Polski w piłkę nożną. Pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

Bracia Antoni Wróbel (1923-1988) - Naprzód Janów, olimpijczyk z Oslo, Adolf (1932- po 1986) - Naprzód Janów, Górnik Katowice, Legia Warszawa, olimpijczyk 1956 i Alfred "Dziura" Wróbel (1927-1993) - górnik, hokeista Górnika Katowice, uczestnik IO w 1952 i 1956.

Robert Góralczyk (1943-1984) - obrońca, uczestnik 5xMŚ i dwukrotny olimpijczyk (1972,1976), zawodnik Baildonu Katowice, Legii Warszawa i Fortuny Wyry. Jego kariera trwała od 1955 do 1981. Potem był trener Unii Oświęcim. Zginął w wypadku samochodowym. Nieoficjalnie został przypadkowo trafiony kulą wystrzeloną ze strzelnicy MO, obok której przejeżdżał.Jego brat Feliks Góralczyk (1950-1980) także był hokeistą, uczestnikiem IO w 1972.

Tadeusz Kacik (1946-1988) - zawodnik grający na pozycji lewoskrzydłowego napastnika, olimpijczyk z Sapporo. Reprezentował barwy: Podhala Nowy Targ i KTH Krynica. Jego zięć Adam Wronka i wnuk Patryk Wronka także zostali hokeistami.

Jerzy Potz (1953-2000) - wychowanek ŁKS Łódź, w którym grał do 1982. Następnie wyjechał do Niemiec, gdzie reprezentował barwy Eintrachtu Frankfurt (1986-1988) i EC Bad Nauheim (do 1990). Był jednym z czołowych obrońców w historii polskiego hokeja na lodzie. Rozegrał 198 spotkań w reprezentacji Polski w latach 1972-1989, co jest drugim wynikiem w historii po Henryku Gruthcie. Uczestniczył w igrzyskach olimpijskich w Sapporo (1972) (6. miejsce), Innsbrucku (1976) (6. miejsce), Lake Placid (1980) (7.-8.- miejsce) i Calgary (1988) (10. miejsce). Jedenaście razy wystąpił w mistrzostwach świata, w tym sześć razy w grupie A. Zmarł na raka. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Ogrodowej w Łodzi.

Jan Bachleda-Curuś (1951-2009) - narciarz alpejski, srebrny medalista uniwersjady z 1978. Brat Andrzeja Bachledy, jedynego polskiego medalisty MŚ w narciarstwie alpejskim. Był synem śpiewaka Andrzeja Bachledy-Curusia (1923-2009), który zmarł dzień po synu. Pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Elwira Seroczyńska (1931-2004) - panczenistka, wywalczyła srebro w Squaw Valley 1960 - 1500 m w łyżwiarstwie szybkim. Zmarła w Londynie, gdzie pojechała przed świętami Bożego Narodzenia odwiedzić syna. Doznała tam udaru. Pochowana na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Stanisław Paczka (1945-1969) - zginął na torze podczas MŚ w saneczkarstwie w Koenigssee w 1969 roku. Po wypadnięciu z trasy uderzył głową w drzewo - cmentarz w Mikuszowicach.

Jerzy Wojnar (1930-2005) - inżynier-ceramik po AGH w Krakowie, trzykrotny rekordzista świata w szybownictwie, syn prof. Józefa Wojnara (1902-1990). Pochowany na Cmentarzu Służewieckim przy ul. Wałbrzyskiej w Warszawie. Był mistrzem świata w saneczkarstwie w 1958 i 1961 oraz wicemistrzem w 1962. Brał udział na Igrzyskach w Innsbrucku (1964) i Grenoble (1968).

W Innsbrucku zginął jego kuzyn Kazimierz Kay-Skrzypecki (1909-1964), który reprezentował Wielką Brytanię. Doznał obrażeń podczas startu na torze olimpijskim. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W czasie ZIO w 1964 roku zginął także australijski narciarz alpejski Ross Milne (1944-1964).

Najnowsze